Ogród Biskupi

Ogród Biskupi. Przez tę nazwę rozumiemy fragment dziedzińca, zaaranżowany w formie parku, który znajduje się w północnej części zabudowy ulicznej Spiskiej Kapituły, na terenie pomiędzy domami kanonicznymi a rezydencją biskupią. Rzut Ogrodu Biskupiego ma kształt nieregularnego prostokąta o wymiarach 129 x 71,5 m, z dłuższą osią w kierunku północ-południe, czyli prostopadle do alei Spiskiej Kapituły. Obwód Ogrodu Biskupiego składa się z murów z różnych okresów. Od strony północnej jest częścią pierwotnych obwarowań Spiskiej Kapituły z bastionem, przez który w XVIII wieku utworzono zewnętrzne wejście do ogrodu. Od zachodu Ogród Biskupi oddzielony jest XIX-wiecznym murem od prywatnego dziedzińca rezydencji biskupiej (pierwotnie prepozyta). Na wschód znowu od kaplanky i od ogrodu kanonii n.7. Najciekawsza jest ściana południowa, która oddziela teren Ogrodu Biskupiego od ulicy Spiskiej Kapituły. Został założony w połowie XVIII wieku i obejmuje Wieżę Zegarową z 1741 z bramą, która stanowi główne wejście do Ogrodu Biskupiego od ulicy Spiskiej Kapituły.

Badania wykazały, że tereny, na których położony jest Ogród Biskupi, wpisały się w szersze tło gospodarcze rezydencji prepozyta. Do końca XVII w. stniała tu zagroda z podwórkiem, stajnią, stodołami i ogrodem gospodarczym. W 1741 r. ówczesny prepozyt spiski František Barkóczy nadał przestrzeni wygląd parku i oddzielił ją od reszty Spiskiej Kapituły murem z wejściem przez wspomnianą już Wieżę Zegarową. Na przeciwległym końcu parku przekształcił pierwotny bastion fortyfikacyjny w altanę z północnym wejściem od strony zewnętrznej Spiskiej Kapituły. Inne prace związane z kształtowaniem i sadzeniem parku miały miejsce na początku XIX wieku za biskupa Jana Révay. W tym czasie na pierwotnym bastionie, przez który wchodzi się do parku, powstała klasycystyczna altana – solarium. Piękna część altanie są malowidła z tematem idealnego krajobrazu i iluzorycznej architektury.

W swojej historii park – Ogród Biskupi – pełnił funkcję ozdobną, uwydatnioną przez tarasową zabudowę i rabaty kwiatowe. Obejmował sad.

Dzisiejszy wygląd parku nie jest rekonstrukcją części jego historycznego wyglądu. To nowoczesne rozwiązanie architektoniczne ogrodu, które łączy w sobie część ozdobną z sadem, podkreślając jednocześnie wszystkie rzadko zachowane historyczne elementy architektoniczne: mury, altana, Wieża Zegarowa i częściowo zachowana mała architektura ogrodowa. Ma być miejscem odpoczynku, medytacji i modlitwy. To miejsce, przez które Spiska Kapituła i jej mieszkańcy chcą mówić do was, naszych gości, w ciszy i spokoju.

W latach 2019/2020 nastąpiła rewitalizacja Ogrodu Biskupiego, w tym prace konserwatorskie na Wieży Zegarowej i Altanie, współfinansowane z Programu INTERREG V-A Polska-Słowacja.